ویسکوزیته روغن موتور چیست؟

ویسکوزیته روغن موتور یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که باید هنگام انتخاب روغن موتور برای خودرو خود به آن توجه کنید. این ویژگی به طور مستقیم بر عملکرد و کارایی موتور خودرو تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، به بررسی دقیق ویسکوزیته روغن موتور، اهمیت آن و نحوه انتخاب روغن موتور مناسب بر اساس ویسکوزیته خواهیم پرداخت. ویسکوزیته به میزان مقاومت مایع در برابر جریان اشاره دارد. در مورد روغن موتور، ویسکوزیته نشان‌دهنده غلظت روغن و میزان سهولت جریان آن در دمای مختلف است. به عبارت ساده‌تر، ویسکوزیته بیان می‌کند که روغن چقدر رقیق یا غلیظ است. اگر قصد خرید روغن موتور را در بهترین قیمت و کیفیت دارید، فروشگاه اینترنتی روغن موتور روغنت باما بهترین گزینه برای شما است.

چگونه ویسکوزیته اندازه‌ گیری می‌شود؟

در اینجا به بررسی روش های اندازه گیری ویسکوزیته میپردازیم: اما قبل آن پیشنهاد می‌کنیم مقاله نحوه خواندن برچسب روغن موتور را نیز مطالعه کنید.

• استاندارد SAE

ویسکوزیته روغن موتور معمولاً توسط استاندارد SAE (Society of Automotive Engineers) اندازه‌گیری و طبقه‌بندی می‌شود. این طبقه‌بندی شامل دو عدد است، مانند 5W-30. عدد اول (به همراه حرف W که نشان‌دهنده زمستان است) ویسکوزیته روغن در دمای پایین و عدد دوم ویسکوزیته روغن در دمای بالا را نشان می‌دهد.

معنای اعداد گرانروی روغن موتور

در مثال 5W-30:

• 5W: این عدد نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای سرد است. عدد کمتر نشان‌دهنده روغن رقیق‌تر و جریان بهتر در دماهای پایین است.
• 30: این عدد نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای بالا است. عدد بالاتر نشان‌دهنده روغن غلیظ‌تر در دماهای بالا است که به محافظت بهتر از موتور کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: روغن موتور چیست؟

اهمیت ویسکوزیته روغن موتور

در موارد پایین دلایل اهمیت گرانروی روغن موتور را بررسی کرده‍ ایم:

• تأثیر بر عملکرد موتور

ویسکوزیته مناسب روغن موتور نقش حیاتی در عملکرد بهینه موتور دارد. روغن با ویسکوزیته مناسب می‌تواند به خوبی قطعات متحرک موتور را روانکاری کرده و از سایش و خرابی جلوگیری کند.

• تأثیر بر شروع به کار موتور

روغن با ویسکوزیته پایین (مانند 5W) در دماهای سرد بهتر جریان می‌یابد و به موتور کمک می‌کند که در زمان استارت زدن در هوای سرد به راحتی روشن شود.

• محافظت در دماهای بالا

روغن با ویسکوزیته بالا (مانند 30 یا 40) در دماهای بالا غلیظ‌تر می‌ماند و از تماس مستقیم قطعات فلزی با یکدیگر و سایش آن‌ها جلوگیری می‌کند.

چگونه روغن موتور مناسب با ویسکوزیته صحیح انتخاب کنیم؟

در اینجا به بررسی نحوه انتخاب صحیح روغن موتور با ویسکوزیته خوب را بررسی میکنیم:

• بررسی دفترچه راهنمای خودرو

همیشه اولین گام در انتخاب روغن موتور مناسب، بررسی دفترچه راهنمای خودرو است. تولیدکنندگان خودرو معمولاً ویسکوزیته مناسب روغن موتور را برای مدل‌های مختلف خودرو مشخص می‌کنند.

• شرایط آب و هوایی و رانندگی

شرایط آب و هوایی و نوع رانندگی نیز بر انتخاب ویسکوزیته تأثیر می‌گذارد. برای مناطق سردسیر، روغن با ویسکوزیته پایین (مانند 5W-30) و برای مناطق گرمسیر، روغن با ویسکوزیته بالاتر (مانند 10W-40) توصیه می‌شود.

• نوع موتور و کاربری خودرو

نوع موتور و کاربری خودرو نیز بر انتخاب ویسکوزیته تأثیر دارد. برای خودروهای مسابقه‌ای یا خودروهایی که در شرایط سخت کار می‌کنند، روغن با ویسکوزیته بالا ممکن است مناسب‌تر باشد.

برای انتخاب یک روغن موتور خوب نیاز است که اطلاعات کافی را درباره ی کیفیت آن داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله نحوه تشخیص کیفیت روغن موتور را مطالعه کنید.

تأثیر دما بر شاخص ویسکوزیته روغن موتور

نقش دما در شاخص ویسکوزیته گرانروی خودرو چیست؟

• تغییرات ویسکوزیته با تغییر دما

دما تأثیر قابل توجهی بر ویسکوزیته روغن موتور دارد. با افزایش دما، ویسکوزیته روغن کاهش یافته و روغن رقیق‌تر می‌شود. بالعکس، با کاهش دما، ویسکوزیته روغن افزایش یافته و روغن غلیظ‌تر می‌شود. این تغییرات می‌تواند بر عملکرد و کارایی موتور تأثیر بگذارد.

• تأثیر دمای بالا بر ویسکوزیته روغن

در دماهای بالا، روغن موتور رقیق‌تر می‌شود که ممکن است منجر به کاهش کارایی روانکاری و افزایش سایش قطعات موتور شود. روغن‌های با ویسکوزیته بالا (مانند 10W-40) در دماهای بالا عملکرد بهتری دارند و می‌توانند از قطعات موتور به خوبی محافظت کنند.

• تأثیر دمای پایین بر ویسکوزیته روغن

در دماهای پایین، روغن موتور غلیظ‌تر می‌شود که می‌تواند موجب سختی در جریان روغن و تأخیر در روانکاری قطعات موتور شود. روغن‌های با ویسکوزیته پایین (مانند 5W-30) در دماهای پایین بهتر عمل می‌کنند و می‌توانند به راحتی در موتور جریان یابند و روانکاری مناسبی را فراهم کنند.

انواع روغن موتور بر اساس استاندارد SAE

• استاندارد SAE و طبقه‌ بندی روغن موتور

انجمن مهندسان خودرو (SAE) استانداردی را برای طبقه‌بندی روغن‌های موتور بر اساس ویسکوزیته ارائه داده است که به رانندگان و تکنسین‌ها کمک می‌کند تا روغن مناسب برای خودروهای خود را انتخاب کنند. این استاندارد شامل دو بخش است: ویسکوزیته در دمای پایین و ویسکوزیته در دمای بالا. روغن‌های موتور با استفاده از این استاندارد به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: روغن‌های تک‌درجه و روغن‌های چنددرجه.

• روغن‌ تک‌ درجه (Single-grade Oils)

روغن‌های تک‌درجه تنها یک مقدار ویسکوزیته دارند و برای استفاده در دماهای مشخص مناسب هستند. این روغن‌ها معمولاً با یک عدد ساده بر اساس استاندارد SAE طبقه‌بندی می‌شوند، مانند SAE 30 یا SAE 40.

مثال‌هایی از روغن‌های تک‌ درجه:

• SAE 30: مناسب برای دماهای معتدل و استفاده در ماشین‌آلات کشاورزی و خودروهای قدیمی.
• SAE 40: مناسب برای دماهای بالا و استفاده در موتورهای با بار سنگین و خودروهای تجاری.

• روغن‌ چند درجه (Multi-grade Oils)

روغن‌های چنددرجه دارای دو مقدار ویسکوزیته هستند و برای استفاده در دماهای مختلف مناسب می‌باشند. این روغن‌ها با دو عدد بر اساس استاندارد SAE طبقه‌بندی می‌شوند، مانند 5W-30 یا 10W-40. عدد اول که با W (به معنای زمستان) همراه است، نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دماهای پایین و عدد دوم نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دماهای بالا است.

مثال‌هایی از روغن‌های چنددرجه:

• SAE 5W-30: این روغن در دماهای سرد غلظت پایینی دارد که باعث می‌شود موتور به راحتی در سرما روشن شود و در دماهای بالا ویسکوزیته مناسبی دارد که از سایش موتور جلوگیری می‌کند.
• SAE 10W-40: مناسب برای دماهای مختلف، این روغن توانایی محافظت از موتور را در دماهای سرد و گرم دارد و برای خودروهایی که در شرایط آب و هوایی متغیر کار می‌کنند، ایده‌آل است.

نتیجه‌ گیری

ویسکوزیته روغن موتور یکی از عوامل کلیدی در حفظ و بهبود عملکرد موتور خودرو است. با درک ویسکوزیته و توجه به توصیه‌های تولیدکننده خودرو و شرایط رانندگی، می‌توانید بهترین روغن موتور را برای خودروی خود انتخاب کنید و از عمر طولانی و عملکرد بهینه موتور لذت ببرید.

سوالات متدوال

در اینجا به بررسی چند سوال متدوال شما می‌پردازیم:

• درجه گرانروی روغن چیست و چرا اهمیت دارد؟

درجه گرانروی یا ویسکوزیته روغن، میزان مقاومت روغن در برابر جریان و غلظت آن را نشان می‌دهد. این درجه اهمیت زیادی دارد زیرا ویسکوزیته مناسب به روانکاری بهتر قطعات موتور، کاهش سایش و خرابی و بهبود عملکرد کلی موتور کمک می‌کند.

• چگونه درجه گرانروی روغن موتور را انتخاب کنیم؟

انتخاب درجه گرانروی روغن موتور بستگی به نوع خودرو، شرایط رانندگی و دمای محیط دارد. معمولاً تولیدکنندگان خودرو در دفترچه راهنمای خودرو، ویسکوزیته مناسب روغن موتور را توصیه می‌کنند. برای مثال، در مناطق سردسیر، روغن با ویسکوزیته پایین (مانند 5W-30) و در مناطق گرمسیر، روغن با ویسکوزیته بالاتر (مانند 10W-40) توصیه می‌شود.

• تفاوت بین روغن‌های تک‌درجه و چند درجه چیست؟

روغن‌های تک‌درجه تنها یک مقدار ویسکوزیته دارند و برای استفاده در دماهای مشخص مناسب هستند، در حالی که روغن‌های چنددرجه دارای دو مقدار ویسکوزیته هستند و برای استفاده در دماهای مختلف مناسب‌اند. برای مثال، روغن 5W-30 در دماهای سرد ویسکوزیته پایین و در دماهای بالا ویسکوزیته مناسب دارد.

• چگونه می‌توانم بفهمم که زمان تعویض روغن موتور فرا رسیده است؟

عواملی مانند تغییر رنگ و بوی روغن، کاهش عملکرد موتور و افزایش مصرف سوخت می‌توانند نشان‌دهنده نیاز به تعویض روغن باشند. همچنین، توصیه می‌شود روغن موتور را بر اساس دوره‌های زمانی مشخص شده در دفترچه راهنمای خودرو تعویض کنید. روغن موتور کهنه و کثیف نمی‌تواند به خوبی قطعات موتور را روانکاری کند و باعث افزایش سایش و خرابی موتور می‌شود.